Pomysły na projekty/Opracowanie i druk książki "Wikipedia – poradnik dla użytkownika"

Ciąg dalszy pracy nad książką na osobnej stronie pn. Wikipedia - książka

Tutaj znajduje się pomysł na opracowanie i druk książki: Wikipedia – poradnik dla użytkownika. Debata nad tym pomysłem może być kontynuowana online, ale także podczas najbliższego spotkania wikimedian. Zainteresowane tematem osoby mogą także zrobić własny mikro-zlot, aby kwestię obgadać.

Pomysł

Opracowanie i druk książki pt. "Wikipedia – poradnik dla użytkownika". Brzmi może nieco absurdalnie, ale ciekawie i spójnie napisane (w przeciwieństwie do naszych metastron, z którymi idzie jak po grudzie) mogłoby być pomocne. Publikacja mogłaby przyciągnąć nowych aktywnych użytkowników, dla których barierę stanowi zrozumienie projektu w jego postaci użytkowej. Gdyby wprowadzała stopniowo w tajniki formatowania haseł i wyjaśniała różne kwestie związane z tworzeniem sieciowej encyklopedii (kwestie prawnoautorskie, praca ze źródłami itp.), a przy tym miała przejrzysty układ redakcyjny – byłaby pomocna dla wielu już aktywnych wikipedystów.

Oczekiwane korzyści dla projektów Wikimedia

Przyciągnięcie większej liczby nowych edytorów, szczególnie z grup, które są słabo reprezentowane. Doraźnie większa liczba aktywnych użytkowników, dzięki kampanii medialnej towarzyszącej wydaniu książki. Poprawa treści stron meta i pomocy przy okazji redagowania książki. Uzyskanie feedbacku w odniesieniu do systemu pomocy na wiki, zrozumiałości języka, rozwiązań technicznych przy edytowaniu itp., zakładając że treść książki byłaby odbiciem stron meta.

Pomiar sukcesu

Liczba nowych edytorów, którzy zadeklarują, że przyszli dzięki przeczytaniu podręcznika podzielona przez koszt druku i przygotowania. Oceny samej książki na dedykowanej stronie na wiki. Widoczny wzrost liczby aktywnych użytkowników w polskiej Wikipedii w stosunku do innych, w których zmiany aktywności rozkładają się podobnie. Liczba artykułów w mediach towrzyszących wydaniu książki.

Koszty finansowe i nakład pracy

? - pewnie zbliżone do np. kosztów druku wikiksiążek

Nakład pracy: kilkaset godzin pracy komitetu redakcyjnego.

Jeśli jesteś zainteresowany/zainteresowana rozwijaniem tego pomysłu, wpisz się poniżej

1. Tar Lócesilion|queta! 16:27, 4 maj 2012 (CEST)
2. odder (dyskusja) 17:05, 4 maj 2012 (CEST)
3. Plogi (dyskusja) 12:09, 5 maj 2012 (CEST)
4. Podkaster (dyskusja) 14:47, 5 maj 2012 (CEST)
5. Kenraiz (dyskusja) 00:50, 6 maj 2012 (CEST)
6. Polimerek (dyskusja) 14:42, 6 maj 2012 (CEST)
7. Kpjas (dyskusja) 09:37, 9 maj 2012 (CEST)
8. Nova (dyskusja) 15:29, 9 maj 2012 (CEST)
9. Kamczadałka
10. Zureks (dyskusja) 12:57, 17 maj 2012 (CEST)
11. Gp8 (dyskusja) 22:28, 19 gru 2012 (CET)

Komentarze/sugestie zmian

Nakład książki, do kogo trafi

W zeszłym roku ukazały się trzy publikacje:

Plik:Witamy 2011.pdf

Plik:Wikipedia krok po kroku - ekran.pdf

Plik:Broszura o licencjach.pdf

Część nakładu została rozdysponowana wśród wikipedystów z całej Polski, więc jeśli np. chcesz organizować wikiwarsztaty, to nie ma problemu byś otrzymał. Natomiast z pewnością na stronach Wikimedia Polska brakuje zbiorczej strony nt. tych publikacji, postaram się to zmienić w najbliższym czasie. Leinad 22:44, 21 lut 2012 (CET)

Myślałem o czymś co można byłoby kupić w księgarniach i znaleźć w bibliotekach. Chodzi o trafienie do użytkowników, którzy tu książki się nie przestraszą, w przeciwieństwie do naszych stron kodowych i metastron, i dzięki niej gładko przejdą przez "barierę wejścia" do projektu. Można wykorzystać istniejące publikacje, ale wyjść z nimi do szerszego odbiorcy. Kenraiz (dyskusja) 23:50, 21 lut 2012 (CET)

Jeśli książka by miała być na sprzedaż - trzeba by wejść we współpracę z jakimś wydawnictwem oraz uzyskać zgodę Wikimedia Foundation na użycie logo i nazwy projektów. Polimerek (dyskusja) 14:03, 6 mar 2012 (CET)

Polska Wikipedia była już wydana na DVD, a może wydać by medalowe i ewentualnie dobre artykuły z Wikipedii w postaci książki? Ethefor (dyskusja) 13:34, 22 lut 2012 (CET)

Wikipedia na DVD była raczej niewypałem. Nikt tego nie chciał kupować. Polimerek (dyskusja) 01:33, 8 mar 2012 (CET)

Nie musi być sprzedawana - może być przekazana bibliotekom (kwestia dystrybucji). Poza tym stowarzyszenie co roku wydaje książki na bazie biogramów Wikipedii. Przykuta (dyskusja) 07:21, 8 mar 2012 (CET)

Wersja WP na DVD generalnie nie jest ząym pomysłem i IMO lepiej w formie na DVD niż cokolwiek w wersji książkowej, bo zapewne bedzie to i o wiele tańsze, a i użyteczność całej zawartości WP na DVD byłaby niewspółmiernie większa od ksiażki na określony temat, która nada się zapewne przede wszystkim jako kolejny eksponat do regału z książkami:) Owszem wielkiego sukcesu komercyjnego zarówno na książkach jak i na DVD się raczej nie da zrobić, ale możnaby to właśnie z pożytkiem przekazywać bibliotekom, szkołom, itp., gdzie to generalnie dostęp do internetu jest przeważnie w różnym stopniu i z różnych względów reglamentowany. Poza tym taką gotową wersję na DVD mońnaby umieścić również w sieci do ściągnięcia. Przydałaby się zapewne w tej formie, do lokalnego użytku, również wielu firmom i innym instytucjom, które to też często ograniczają/blokują pracownikom dostep do internetu. -- Alan ffm (dyskusja) 15:29, 8 mar 2012 (CET)

Hmm, nie wiem, czy poradnik edytowania wiki byłby potrzebny firmom :) Ja bym wolał mieć w ręku podręcznik, a na ekranie z nim ćwiczyć, niż na ekranie mieć podręcznik i na ekranie z nim ćwiczyć, dzieląc ekran na dwa okna. Ale... nie wiem - może faktycznie lepiej się już teraz czyta z ekranu, niż z papieru. Przykuta (dyskusja) 19:48, 3 kwi 2012 (CEST)

Miałem na myśli wspomnianą powyżej "Wikipedię na DVD". W wielu instytucjach; szkołach, bibliotekach, urzędach, firmach, wiele komputerów (albo laptopów) nie ma dostępu do internetu, albo jedynie w jakiejś silnie reglamentowanej formie, by ludziska nie zajmowali się niewiadomo czym i lokalna Wikipedia z DVD mogałaby w takich przypadkach być IMO interesującym rozwiązaniem. Niekoniecznie fizycznie na DVD, a przynajmniej gotowa dla laika do siągnięcia w sieci.

A swoją drogą papierowe poradniki do edytowania w sieci to raczej umiarkowanie produktywne rozwiązanie. Wikimedia Deutschland opracowało np. ostatnio w tym celu "poradnikowe" wideoklipy. Coś takiego byłoby i nam pilnie potrzebne. IMO tego typu klipy w znacznym stopniu mogłyby ułatwić nowym użytkownikom zapoznanie się w szybki sposób z podstawowymi zasadami edycji w WP. Bo treść pisana, zarówno na ekranie jak i wydrukowana, wymaga z jednej strony stosunkowo dużo czasu do przeczytania, a z drugiej strony jest ciągle jeszcze dość trudno przyswajalna. -- Alan ffm (dyskusja) 00:47, 8 maj 2012 (CEST)

I mysle ze w tym roku bendze WYSIWYG. Jest prawda, ze czeska ksazka byla wydana wydawnictewm computerowym.--Juandev (dyskusja) 23:23, 7 mar 2012 (CET)

Zawartość książki

Piszę tutaj z pozycji członka WP:SMS, projektu sprzątania metastron. Mój komentarz co do zdania treść książki byłaby odbiciem stron meta.

• Z Karolem007 podzieliliśmy całość na siedem kategorii głównych, raczej stałych, te z kolei mają swoje - w miarę stałe - podkategorie. Planujemy stworzyć klarowną nawigację i mamy już zalążki w brudnopisach. Źle byłoby, gdyby poradnik nie nawiązywał do tego podziału (a także podziału w FAQ czy pomocy, która będzie podobnie usystematyzowana tak, jak obecne FAQ), bo czytelnik zgubiłby się w metastronach.
• Mam pomysł na systematykę podręcznika. Opieram się na systematyce broszurki WP krok po kroku i na doświadczeniu w systematyzowaniu meta:
  1. część ogólna (podstawowe informacje: krótkie info o licencjach, zasadach itp) - analogicznie do WP krok po kroku
  2. część szczegółowa (poprowadzona podobnie do kategorii metastron i do FAQ/pomocy + przykłady) - podobieństwo do stron Wikipedii zapewni dobry przekaz i kompatybilność wersji drukowanej z rzeczywistym stanem w Wikipedii
  3. porady wikipedystów (praktyczne wskazówki precyzujące, przykłady z życia wzięte itd.) - praktyka wzbogaca to, co nie jest napisane expressis verbis i źle byłoby ją pominąć
  4. część dla zaawansowanych (ciut wyższa szkoła jazdy) - o ile podręcznik ma być bardziej uniwersalny = grać rolę czegoś więcej, niż podstawowego tutorialu. Inaczej czytelnik będzie tylko trochę mniej zielony edytowaniu, a chyba chodzi o to, żeby poznał Wikipedię.
• Szczegółowe informacje mogę zamieścić na swojej podstronie tutaj lub w Wikipedii. Tar Lócesilion|queta! 18:37, 4 maj 2012 (CEST)
• Myślę, że to by nie była broszurka, tylko raczej dość gruba książka, na podstawie pewnie głównie Wikipedia:Pomoc - ale trzeba by zrobić selekcję materiału i jakiś logiczny układ takiego podręcznika. Podejrzewam, że zbiór stron pomocowych i meta z zasadami i zaleceniami dałby książkę o pojemności z 500-700 stron :-) Podręcznik - aby był strawny - nie powinien mieć IMHO nie więcej niż 150 stron. IMHO coś takiego na pewno by się przydało - choćby teraz by mi się przydało do szkoleń z MediaWiki... Polimerek (dyskusja) 14:46, 6 maj 2012 (CEST)
  • Dla początkujących i dla zaawansowanych? Przykuta (dyskusja) 15:11, 6 maj 2012 (CEST)
  • Zawsze można rozbić na dwa wydania. Oczywiście wklejanie dosłownego tekstu zasad, zaleceń, pomocy czy czegokolwiek byłoby bez sensu. Jak wykazałem wyżej, logika w metastronach jest i łatwo ją wprowadzić do wersji drukowanej. Może żeby nie być gołosłownym, popracuję nad wstępnym projektem (chodzi mi o wizję, nie konkretne drukowane literki) i opublikuję go jeszcze przed konferencją. A w Łodzi na spokojnie wszystko obgadamy. Tar Lócesilion|queta! 23:31, 6 maj 2012 (CEST)
    • Nie wszyscy będą w Łodzi, poza tym specyfika Wikimediów polega na tym, że są to projekty internetowe, więc najlepiej obgadać wszystko w Internecie. odder (dyskusja) 14:58, 7 maj 2012 (CEST)
      • No nie wszyscy mogą. Ale obgadywanie nie zakończy się na godzinnym spotkaniu. Natomiast jest ono potrzebne - teraz lub w innym terminie, aby obgadać to, czego nie udaje nam się obgadać od kilku lat. To jest start, nie meta. Przykuta (dyskusja) 15:43, 7 maj 2012 (CEST)
• Czy pisać od zera (prawie) czy tłumaczyć [1]Kpjas (dyskusja) 16:22, 8 maj 2012 (CEST)

Notatki robocze ze spotkania

Hasłowe notatki ze spotkania, zawierające propozycje, przemyślenia uczestników spotkania roboczego w Łodzi, 2 czerwca 2012.

• tytuł: "Wprowadzenie do edytowania Wikipedii"
  • tytuł alternatywny: "Wikpedyści poszukiwani. (podtytuł) Łagodne wprowadzenie do edytowania Wikipedii"
• grupa docelowa: nowi i początkujący

Forma

• książka do druku (poważniejsze, inny odbiór, można poczytać w dowolnym miejscu)
• książka on-line (multimedialna)

Odbiorcy

• książka ma być dla nowych i początkujących

Proces pisania

• czy piszemy od nowa, czy opieramy się na istniejących publikacjach
  • lepiej z wzorów korzystać
  • zaadaptować zgodnie z przyjętą metodologią
  • przerobić na ludzki język

• zacząć od budowania spisu treści od obecnych broszur:
  • "Witamy w Wikipedii"
  • "Wikipedia krok po kroku"
  • "Wikipedia: The Missing Manual"
  • zarzucony projekt książki z artykułami na medal, określa zawartość "Przewodnika po Wikipedii"

Związek z metastronami Wikipedii

• czy chcemy żeby tekst w broszurce miał odzwierciedlenie w metastronach?
  • metastrony muszą być pełne, zawierać treści i dla początkujących i dla zaawansowanych, książka tylko dla tej pierwszej grupy
  • pojęcia w książce i na metastronach muszą być te same (taka sama nomenklatura)

Zawartość

• czy ma być kompletna, czy omawiać wycinek?
  • zmienia się wszystko tak szybko, że nie może być kompletna
  • pojawiają się udogodnienia, szablony, które wpływają na prostotę edytowania, trzeba omówić obecnie stosowane, rozważyć podział na etapy wprowadzania w kolejne udogodnienia (zacząć od prostego tekstu)
  • wziąć pod uwagę, że w edycji widać kod, którego nie widać na stronie wynikowej.

• wnioski z warsztatów dla osób starszych:
  • często nie wiedzą co mają edytować
  • mają trudności w zalogowaniu - np. captcha znajduje się w innym miejscu niż domyślnie (na górze)
  • nie byli w stanie poradzić sobie z interfejsem (infoboksy, ...)

• naczelne przesłanie: "nie zwracaj uwagi na kody itd. tylko napisz artykuł"
  • czy można proponować pisanie zupełnie bez technikaliów?

Niepełny spis zagadnień i koncepcji zawartości:

• wprowadzenie: co to Wikipedia i licencje
• jak edytować (przykłady np. kodu w treści, na początku omówić najprostsze edycje typu korekta literówki itp.)
  • omówić podstawowy, mały artykuł (np. może być fikcyjna postać, biogram)
    • podzielić na 3 etapy:
      • 1. część techniczna: szablony, infoboksy
      • 2. część merytoryczna: treść z sekcjami końcowymi
      • 3. część techniczna: szablony, kategorie, interwiki
• jak działa społeczność
• ćwiczenia na koniec, które można wykonać na komputerze
• indeks
• słownik pojęć

Propozycje działań i uwagi ogólne

• zebrać opinie nowicjuszy jakie mają potrzeby
• na początku "bombowa zachęta"
• odejść od "manuala", wymyślać scenariusze żeby coś pokazać,
• potrzebne przemyślane i przejrzyste opracowanie graficzne, layout, ilustracje

Metodologia pisania

dla opornych

• odejście od żargonu
• stopniowe wchodzenie w temat, małymi porcjami
  • brudnopis - informacja, że możesz pisać w brudnopisie
• zacząć od ogólnego poglądowego zaprezentowania tematu (z lotu ptaka), potem wprowadzić opisy kroków
  • czy mam się zalogować czy nie?
  • czym mogę się zająć w Wikipedii?
    • jak znaleźć temat do edytowania?
    • jak nie chcę edytować, to co innego mogę robić? (bez wartościowania, że inne prace są mniej ważne)
• nie daj się zniechęcić
  • dlaczego nie widać edycji?
  • jakie mogą być reakcje społeczności na edycję?
  • zadawaj pytania, nie obawiaj się pytać, jak ktoś do Ciebie napisze, dopytuj go o kolejne rzeczy

Ciąg dalszy pracy nad książką na osobnej stronie

Zobacz też

• w:Wikiprojekt:Książka z artykułami na medal - warto zerknąć na pomysły z tej strony
• w:Pomoc:Poradnik autora Wikipedii - częściowo zdezaktualizowany
• b:MediaWiki w obrazkach - częściowo zdezaktualizowany
• w:en:Help:Wikipedia:The Missing Manual
• w:pl:Wikipedysta:Przykuta/FAQ - Przykuta zebrał pytania tych dla których piszemy książkę ważne!