Biuletyn/9-2010 (21)
Zobacz: Biuletyn/Zalecenia redakcyjne
Wstępniak
Dziewiąty, tegoroczny numer biuletynu ukazuje się, ze sporą obsuwą. Wygląda na to, że Biuletyn znowu przeżywa mały kryzys. Tym razem polecam obszerne teksty o zakończonym projekcie przenoszenia grafik z polskiej Wikipedii na Commons oraz o tym co dzieje się na Wikibooks.
Wieści ze Stowarzyszenia
- Wikiksiążka o Chopinie
- Przez cały wrzesień trwały prace nad redakcją książki o Fryderyku Chopinie. Książka ma mieć ok. 160 stron i zawierać artykuły związane z Chopinem w 5 językach (polski, angielski, francuski, niemiecki, rosyjski). Prace nad książką są już niemal ukończone, ukaże się ona jeszcze w tym roku.
- GDJ i Sabat
- We wrześniu zarząd ostatecznie podjął decyzję o miejscu i terminie roboczego spotkania edytorów Wikipedii (GDJ-2010) oraz edytorów projektów siostrzanych ("Sabat"). Pierwsza z imprez odbędzie się w Domu Zjazdów i Konferencji Polskiej Akademii Nauk, Pałac w Jabłonnie w dniach 5-7 listopada 2010, a druga w Hotelu Sytem Poznan North, w dniach 19-21 listopada 2010. Obie imprezy są obecnie w fazie zaawansowanych przygotowań.
- "Sabat" to robocze spotkanie użytkowników projektów Fundacji Wikimedia innych niż Wikipedia. Wspólne spotkanie i działanie ma wyjść na przeciw marginalizacji mniejszych projektów. Uczestnicy będą rozmawiać o sposobach promocji projektów, aktywizacji użytkowników, szerszego korzystania ze wsparcia technicznego i finansowania, czy współpracy międzynarodowej. Chęć udziału wyraziło wstępnie blisko 30 użytkowników. Termin i miejsce spotkania są potwierdzone i zarezerwowane. Na stronach Sabatu znaleźć można informacje o zapisach i opłatach. Chęć udziału musi zostać potwierdzona do 10 listopada 2010. "Sabat" można znaleźć również na Facebooku.
- Warsztaty prawne
- w trakcie GDJ-2010 planowane są warsztaty prawne z udziałem 2 zawodowych prawników, którzy przygotują i przedyskutują odpowiedzi na pytania zadawane przez wikipedystów i gromadzone na specjalnej stronie w Wikipedii.
Wieści z Fundacji Wikimedia
- Powstaje drugie Data Center
- Fundacja Wikimedia podjęła decyzję o zlokalizowaniu swojego drugiego Data Center, a mówiąc w uproszczeniu serwerowni, w Ashburn, w stanie Wirginia.
- Dzięki temu znacząco wzrośnie bezpieczeństwo przechowywanych danych w razie jakiejkolwiek katastrofy, a także w przypadku awarii lub niezbędnych prac technicznych, zminimalizuje się przypadki niedostępności Wikipedii oraz siostrzanych serwisów (Wikisłownik, Wikiźródła, itd.) - będzie możliwość przełączenia ruchu do drugiej serwerowni.
- Obecnie jedyne Data Center Fundacji Wikimedia znajduje się w Tampa, w stanie Floryda i tylko tam znajdują się bazy danych, na których na bieżąco następuje zapis danych. Ponadto w Amsterdamie znajdują się serwery typu Squid wspomagające ruch w Europie (w tym także dla użytkowników w Polsce), których zadaniem jest przyspieszenie pobierania stron (mechanizm polega na zapisie stron w buforze lokalnym, a tym samym znika konieczność wysłania zapytania do serwerów na Florydzie).
- Postępy w budowaniu Data Center w Wirginii można śledzić na stronie http://www.mediawiki.org/wiki/WMF_Projects/Data_Center_Virginia.
Wieści z projektów
Wikipedia
- Podsumowanie
- Wikiprojekt Na Commons! zakończony
- 13 września 2010 roku, po ponad dwóch i pół latach aktywnego działania, Wikiprojekt Na Commons! osiągnął swój cel - na Wikimedia Commons został przeniesiony ostatni lokalnie załadowany plik. Wikiprojekt powstał we wrześniu 2006 roku, jako część szerszego projektu sprzątania grafik. Celem wikiprojektu było, po powstaniu Wikimedia Commons jako wspólnego repozytorium multimediów, udostępnienie lokalnie przesłanych plików całej społeczności Wikimedia. Pośrednio projekt miał także za zadanie zweryfikować status prawny przesłanych plików, a także ocenić je pod kątem jakości i w miarę możliwości wymienić pliki w hasłach na najlepsze możliwe odpowiedniki. Projekt, początkowo koordynowany przez WarXa, działał nieregularnie, a rozpędu nabrał 2,5-3 lata temu i w jego wyniku z polskiej Wikipedii zniknęły wszystkie lokalnie przechowywane pliki (z jednym, technicznym wyjątkiem - logiem polskiej Wikipedii). W sumie na Commons trafiło ok. 15 tysięcy z początkowych ok. 20 tysięcy plików składowanych lokalnie, w tym: ok. 700 herbów i flag polskich miejscowości, gmin etc.; ok. 200 fotografii polskich parlamentarzystów; kilka tysięcy fotografii różnych miejsc w Polsce, w tym wiele unikatowych i kilka tysięcy innych plików. Każdy przeniesiony na Commons plik został zweryfikowany pod kątem licencji, jego dane oraz opis zostały uzupełnione (dla około dwóch tysięcy dane umożliwiające weryfikację licencji były wyszukane i dodane właściwie na nowo, ponieważ podczas przesyłania nie zrobił tego ładujący), a na Commons włożono go do odpowiedniej kategorii pod poprawną, przyjazną użytkownikowi nazwą. Dla około 2,5 tysięca plików znaleziono lub stworzono jakościowo lepsze duplikaty lub merytoryczne odpowiedniki, w tym około 800 grafik przerysowano w formacie wektorowym, a kilkaset fotografii wykonano na nowo. 2,5 tysiąca plików skasowano ponieważ naruszały one prawo autorskie lub nie było możliwe zweryfikowanie ich wolnych licencji. Jednocześnie uporządkowano strony pomocy i powiązane z plikami zagadnienia na polskiej Wikipedii (m.in. mógł zostać zamknięty Wikiprojekt Grafiki Wektorowe, ponieważ wszystkie lokalne pliki nadające się do przeniesienia do tego formatu zostały albo przekonwertowane, albo wysłane do Commons). W wikiprojekcie działało w sumie, bardziej lub mniej regularnie, kilkunastu wikipedystów jednak podziękowania należą się każdej osobie, która przeniosła choć jeden plik na Commons lub krytycznie przejrzała swój wkład multimedialny.
Wikibooks
- Rozwijanie księgozbioru i bieżące prace
- Wrzesień był intensywnym miesiącem na Wikibooks. Doszły nam nowe podręczniki, nad którymi trwają prace: Atlas histopatologii guzów skóry prowadzony przez prof. Leszka Woźniaka oraz prof. Krzysztofa W. Zielińskiego; Wędkarstwo oraz Przewodniki.
- Po 15 września wywróciliśmy Księgozbiór do góry nogami, co mu na dobre wyszło. Zaś opis tego co zaszło znajdziecie w Barze. Koniec września przyniósł sporo porządków: w księgozbiorze, porzuconych podręcznikach, stronach do usunięcia, plikach wrzuconych bez licencji, czy kategoriach. Zgłoszono do usunięcia kilka podręczników historycznych. 22 września przeżyliśmy atak wandalów na Księgozbiór. O ile ładnie udało się odchudzić dział humanistyczny księgozbioru; o tyle widocznym problemem staje się mnożenie rozproszonych podręczników informatycznych, z których znikoma część zostaje ukończona. Często dotyczą wybitnie specjalistycznych zagadnień, przez co jest je trudno poprawić innym użytkownikom.
- Przybyło nam kilkoro nowych, aktywnych użytkowników i uaktywnili się "starzy" autorzy. Pozytywnym objawem było to, iż inni użytkownicy z własnej inicjatywy pomagali mniej doświadczonym autorom przy pracy nad podręcznikami, zwłaszcza redakcyjnej. Wspólnie układali strukturę podręcznika, podstrony, przekierowania, wersje do druku itp.; co było niezwykle budującym zjawiskiem na naszym projekcie. Ponadto wypracowaliśmy zasadę archiwizowania podręczników porzuconych na etapie "stuba" na stronach ich autorów; którzy owszem zaczęli je kiedyś pisać, ale potem zostawili w Księgozbiorze, gdzie tylko straszą czytelników.
- Nastąpił znaczny przyrost nowych modułów. Wyraźna była tendencja do uzupełniania starych, istniejących podręczników, a nie tworzenia pustych "stubów". Mniej było też pojedynczych, drobnych edycji a zauważyć można stałą pracę pojedynczych użytkowników nad wybranymi podręcznikami. Problemem jest nieujawnianie części podręczników w księgozbiorze. Przyjdzie czas, że trzeba będzie - jak w czasie akcji sprzątania Wikibooks - usiąść i przejrzeć Wszystkie moduły. Zrobiono ponadto Książkę skarg i zażaleń, ułożono nowe szablony oraz dopracowano kwestie licencji, wersji do druku i okładek.
- Oprócz podręczników informatycznych, regularnie pracowano nad książkami z nauk ścisłych: Elektrodynamika klasyczna, Fale, Fizyka dla liceum, Fizyka matematyczna, Mechanika kwantowa, Mechanika teoretyczna, Metody matematyczne fizyki, Metody numeryczne fizyki oraz Wstęp do fizyki jądra atomowego. Nie zaniedbywano podręczników humanistycznych: Genealogia Piastów, Historia administracji, Historia dla gimnazjum, Historia Polski, Nauka administracji oraz Organiczna technika studiowania. Dodano nieco przepisów do Książki kucharskiej.
- Sporadycznie zaglądano do podręczników językowych: Angielski, Esperanto, Francuski, Hiszpański, Japoński, Niemiecki, Niemiecki dla gimnazjum, Przypadki w języku polskim oraz Rumuński. Odnośnie podręczników dla szkół powstaje pytanie, na które nie znaleziono jeszcze odpowiedzi, na ile zgodne są one z podstawą programową Ministerstwa Edukacji Narodowej.
- Refleksje ogólne
- Prawidłową w naszym projekcie jest tendencja do zmniejszania zadań administracyjnych i komasowania meta-stron; co oszczędza czas i siły. Dzięki czemu możemy skupiać się na po prostu pisaniu podręczników. Zbliża się jednak moment, kiedy będzie należało zająć się Portalem użytkowników, ponieważ się dezaktualizuje. Nie mamy też zbyt wielu użytkowników patrolujących zmiany.
Wikimedia Commons
- Jak to robią Włosi
- Wikimedia Italia 5 października zamieściła na stronie Commons plik wideo przedstawiający ten projekt, zasady jego działania, prawa autorskie i wskazówki dla chcących włączyć się w prace w tym projekcie. Używając kilkudziesięciu obrazków z Commons oraz pokazując interfejs projektu, a także wykorzystując spikera w bardzo zgrabny sposób powstał tutorial dla nowicjuszy, którzy nie poznali jeszcze dobrze naszego repozytorium multimediów. Można go odnaleźć na stronie: http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Wikimedia_Italia_-_WikiGuida_2_-_Commons.ogv, a film ten jest wart więcej niż tysiąc słów komentarza.
W serwisie Youtube.com zamieszczono także ten sam film instruktażowy; dodatkowo można w tym filmie włączyć napisy oraz interaktywną listę dialogową w językach angielskim, hiszpańskim i włoskim.
Inne projekty
Na Meta-Wiki pojawił się projekt koordynujący działania poprawiające różnice na temat śmierci opisywanych przez nas osób na różnych Wikipediach. Cały projekt znajduje się tutaj. Polska Wikipedia została zaproszona do włączenia się do tego projektu i poprawienia tego co bot wynajdzie.
Z archiwum W: fundamentalne pytania
Gdy nie istniała jeszcze polska wersja Wikipedii, gdy nie było jeszcze MediaWiki, projektów siostrzanych, ani nawet przestrzeni nazw, Kpjas postawił kilka fundamentalnych pytań o przyszłość Wikipedii. Dzięki Powerkowi38 przytaczam ten historyczny tekst w języku polskim:
Poniższy tekst można kopiować i modyfikować na warunkach licencji cc-by-sa 3.0. Źródło: The future of Wikipedia. Autorzy powyżej :)
|
Przyszłość Wikipedii Przyszłość może być tak jasna jak szepcze nam to do uszu wyobraźnia, ale wcale nie musi. Wikipedia jest wspaniałym pomysłem połączonym z nowym, rewolucyjnym oprogramowaniem i ma wielu znakomitych i zaangażowanych autorów. Jej wzrost jest jak eksplozja. Ale są też słabości, które niektórzy z nas wyciągają na światło dzienne. Wiarygodność Stwórzmy dwie równoległe Wikipedie: publiczną Wikipedię, która jest niemal zamrożona (poza stronami dyskusji, prośbami o nowe funkcjonalności itd.). I roboczą Wikipedię dla edytorów. Wyprzedzając Waszą krytykę z pozycji, iż ograniczy to wkład internautów spoza projektu - przycisk "Edytuj" może prowadzić do roboczej Wikipedii. Problem skali Multimedia Wewnętrzna baza danych Proces edycyjny Oprogramowanie Kwestie komercyjne i organizacyjne |
Co w wikiblogach piszczy?
PMG to osoba, dla której będzie kiedyś trzeba założyć specjalną Księgę Rekordów Wikipedii. Jego ostatni rekord to 15 wpisów na swoim blogu, stanowiącym część Planety Wikimedia w ciągu miesiąca. Kiedyś najbardziej "wydajnym" wikipedystą polskiej części Planety był (obecnie powiedzmy emerytowany) Adziura z jego blogiem wikipedystycznym. Jako społeczność w blogosferze, pewnie z racji wikipedioholizmu, nie bywamy zbyt często. Częściej w social mediach z mikrokomunikatami. Szersze refleksje bywają w różnych miejscach. Jednakże, żeby ujrzeć szereg refleksji jednego autora - blog wydaje się idealny. Żeby nie przynudzać zbyt refleksyjnie - oto "wtręty wypalonego admina", które pojawiły się między poprzednim, a obecnym wydaniem biuletynu:
- Umberto Eco o Wikipedii
- o tym Chińska Akademia Nauk Społecznych korzysta ... z Wikipedii
- Co może oznaczać jedna godzina - w pierwszej, drugiej, trzeciej, i czwartej odsłonie
- O czarnych owcach na Commons oraz "Pornopedii"
- Refleksje na temat 9 urodzin pl.wiki
- Wersje mówione haseł
- Sądy i en.wiki
- I drobiazgi: Pochwała hasła "Książka kucharska", Ciekawostka w opisie, Gwiazdeczki na enwiki oraz start akcji banerowej Fundacji
Spośród innych blogów warto jak zwykle zajrzeć do Teukrosa, który zastanawia się Czy Wikicytaty to rzeczywiście wolny projekt?
Projekty Wikimedia w mediach mainstreamowych i nie tylko
Niewątpliwą, wikipedyjną "gwiazdą" w mediach mainstreamowych okazał się być we wrześniu Paweł Jochym (aka Ptj), jeden z dwóch ojców-założycieli jej polskiej edycji. Jego obszerne wypowiedzi pojawiły się w dwóch artykułach w Gazecie Wyborczej Kto z was nie skorzystał z Wikipedii? oraz Dziesięć rad jak się posługiwać Wikipedią i wydźwięk ich obu jest mniej więcej taki, że Wikipedia ogólnie taka zła nie jest, ale trzeba z nią ostrożne postępować i mieć świadomość jej niedoskonałości. Ogólnie trzeba przyznać, że klimat artykułów w "GW" o Wikipedii jest ostatnio ogólnie pozytywny, zapewne w związku z jej akcją "Szkoła z klasą 2.0", a w końcu było nie było Wikipedia jest jednym z najstarszych i największych serwisów zaliczanych do tzw. "Web 2.0".
Natomiast media internetowe, opublikowały przygotowany przez wikipedystów artykuł: "Dziewięć zmian na 9. urodziny polskiej Wikipedii" [1], [2], [3], [4].
Wieści z szerokiego świata
- Cyfrowe Archiwa Tradycji Lokalnej - zaproszenie do projektu Ośrodka KARTA
- Jeszcze tylko do 20 października (włącznie) trwa rekrutacja do projektu "Cyfrowe Archiwa Tradycji Lokalnej", organizowanego przez Ośrodek KARTA, niezależną organizację pozarządową od lat zajmującą się dokumentowaniem i upowszechnianiem najnowszej historii Polski i Europy Środkowo-Wschodniej.
- Nasz projekt polega na budowaniu przez bibliotekarzy i lokalnych aktywistów historycznych tzw. "Cyfrowego Archiwum Tradycji Lokalnej" - archiwum społecznego, zbierającego, digitalizującego i udostępniającego online świadectwa indywidualne (pamiętniki, wspomnienia, listy itd.), zdjęcia oraz inne dokumenty historii lokalnej. Na każdym etapie projektu uczestnicy mogą liczyć na merytoryczne wsparcie ze strony Ośrodka KARTA.
- Osią projektu jest biblioteka - miejsce, w którym digitalizowane, udostępniane i promowane będą materiały archiwalne dotyczące historii lokalnej. W naszym projekcie bibliotekarz pełni rolę inicjatora i koordynatora działań, przekazuje też wiedzę o metodach digitalizacji zdobytą na szkoleniach.
- Podczas szkoleń dla bibliotekarzy będziemy mówić także o Wikipedii, zachęcając ich do nawiązywania współpracy z Wikipedystami, których chcemy już teraz zaprosić do zainteresowania się naszym projektem. W bibliotece biorącej udział w naszym projekcie znajdziecie nie tylko sprzęt umożliwiający skanowanie dokumentów i fotografii, ale także pomoc w zakresie digitalizacji, opisu dokumentów archiwalnych i podstaw prawa autorskiego.
- Prosimy też o zachęcenie pracowników waszych lokalnych bibliotek do udziału w naszej inicjatywie. Lista bibliotek znajduje się na stronie http://archiwa.org
- Więcej informacji: pod numerem telefonu 22 844 10 55 lub 663 028 361 oraz mailowo: a.kudelka@karta.org.pl.
Z humorem
Stopka
Biuletyn wewnętrzny Stowarzyszenia Wikimedia Polska jest wydawany w formie elektronicznej średnio raz na miesiąc. Wszystkie teksty i część grafik są udostępniane na zasadzie domeny publicznej. Pozostałe grafiki i zdjęcia udostępniane są na wolnych licencjach, za wyjątkiem logo projektów Wikimedia, które są zarejestrowanymi znakami towarowymi należącymi do Wikimedia Foundation. Skład redakcji. Kontakt: e-mail: zarzad@wikimedia.pl, tel: (+48) 22 219 56 94
|
Ten utwór jest w domenie publicznej, ponieważ prawa autorskie do niego wygasły lub ustawowo tym prawom nie podlega, lub został uwolniony wolą twórców. |