Biuletyn/2019-14
Czy wyobrażacie sobie, że wszyscy użytkownicy projektów Wikimedia, którzy mają dostęp do danych niepublicznych przechodzą obowiązkowe szkolenie z cyfrowego bezpieczeństwa i rozwiązywania konfliktów? Albo że w Wikimedia Commons znajdują się media na licencjach wykluczających użytek komercyjny? Że kompletnie zmienia się układ organizacji Wikimedia – w tym rola Wikimedia Foundation? (a może jej w ogóle nie będzie?). To wszystko może się stać w ramach Strategii 2030. Grupy robocze opublikowały swoje rekomendacje i to naprawdę znakomity moment, żeby zobaczyć, że strategia może bardzo mocno wpłynąć na sposób, w jaki projekty Wikimedia funkcjonują, na Wasze codzienne doświadczenia edycyjne. Więcej o rekomendacjach przeczytacie w tym numerze biuletynu, ja jednak wykorzystuję i tę okazję, żeby zainteresować Was nimi, zaprosić do dyskusji, wspierania rekomendacji, które uważacie za dobre, zgłaszania swoich wątpliwości wobec tych, które takowe budzą. Jeśli jeszcze nie braliście udziału w procesie strategicznym, to to jest znakomity moment, żeby zacząć!
A skoro już mówimy o przyszłości, to pomówmy też o tym, jak w przyszłości będziemy w Wikipedii dyskutować. Mamy o tym wspaniały i szeroki materiał!
Mamy dla Was też wielką porcję nowości książkowych z Wikiźródeł i zaproszenie do szczególnie ważnej akcji edycyjnej i bardzo bogaty pakiet newsletterów z szerokiego świata. Zapraszamy do lektury!
Wieści ze Stowarzyszenia
edytuj
W dniach 14-18 sierpnia w Sztokholmie odbyła się kolejna międzynarodowa konferencja ruchu Wikimedia – Wikimania 2019. W tym roku odbyła się ona pod hasłem Stronger together: Wikimedia, Free Knowledge and the Sustainable Development Goals ("Razem silniejsi: Wikimedia, Wolna Wiedza i Cele Zrównoważonego Rozwoju"), łączącym ruch Wikimedia z 17 celami, które ONZ przyjęło jako te, które świat ma osiągnąć do 2030 roku (w tym m.in. zapewnienie wszystkim wysokiej jakości edukacji, przeciwdziałanie zmianom klimatu, eliminacja ubóstwa). Bogaty program konferencji był w tym roku wyjątkowy – szczególną rolę w jego kształtowaniu mieli wolontariusze, pełniący rolę liderów przestrzeni tematycznych. Przestrzenie te to m.in. Wzrost Społeczności, Bezpieczeństwo, Różnorodność, Języki, Edukacja, Partnerstwa/GLAM czy Jakość.
W konferencji wzięli udział przedstawiciele Wikimedia Polska, bądź to w ramach prowadzonego przez nas programu stypendialnego, bądź jako delegaci zarządu. Niebawem opublikujemy pełne sprawozdanie, w ramach kolejnego wydania Biuletynu. Czekajcie na informację!
Wieści z Wikimedia Foundation
edytuj-
Tak wyglądają LiquidThreads -
A tak Dyskusje Strukturalne
Opublikowano raport z drugiego etapu konsultacji w sprawie ulepszeń mechanizmów dyskutowania na wiki.
- Rys historyczny
Niedługo po stworzeniu MediaWiki zauważono, że oprogramowanie to, służące do pisania artykułów encyklopedycznych, średnio sprawdza się do obsługi dyskusji. W 2007 opublikowano pierwszą wersję rozszerzenia LiquidThreads, które bardziej przypominało wątki z forów internetowych. Miało ono umożliwiać sortowanie wątków według różnych kryteriów (np. data założenia czy ostatnio edytowane), automatyczne podpisywanie, obserwowanie pojedynczych wątków (a nie całych stron) czy łatwe odpowiadanie na konkretną wypowiedź w wątku. Niestety, zawierało wiele niedociągnięć, społeczności nie zaakceptowały go i po (stosunkowo) nielicznych próbach wdrożenia, zostało oficjalnie porzucone w 2012 roku.
Wkrótce potem zaczęto pracę nad Flow (później nazwanym Dyskusjami Strukturalnymi). Oprogramowanie to miało mieć kilka zasadniczych przewag nad LiquidThreads, np. miało działać trochę jak pliki z Commons: miało być zapisywane poza lokalnymi wiki tak, żeby ten sam wątek można było edytować, mając otwartą dowolną wiki. Jednakże pierwotna wersja była niedopracowana i ok. 2015 roku projekt ten podzielił los LiquidThreads.
- Konsultacje 2019
4 lata po fiasku Flow programiści Fundacji podeszli do tematu inaczej i zamiast robić badania zachowań użytkowników, zapytali społeczności, co ma być poprawione, a co ma zostać. Zorganizowano Konsultacje w sprawie stron dyskusji. Na początku zebrano wiedzę o tym, jak użytkownicy korzystają ze stron dyskusji, co im się podoba, a co nie i co według nich ma się zmienić. W maju tego roku opublikowano raport z tej fazy, z którego wynika, że powinno zmienić się przede wszystkim: dodawanie odpowiedzi, wcięć i podpisów, jednakże nie powinno się rezygnować z "normalnego" wikikodu na rzecz oprogramowania działającego "odmiennie", jak Flow. W jednym zdaniu nie zawarłem istoty wszystkich wniosków, ponieważ raport jest długi, szczegółowy i nie mogę poświęcić tyle czasu, ile wymaga przeczytanie go od deski do deski. Mimo wszystko, wolontariuszy edytujących niemal codziennie zachęcam do samodzielnej lektury.
W drugiej fazie konsultacji zadano kierunkowe, uszczegółowione pytania. Raport jest długi, ale po pobieżnej lekturze wygląda na to, że:
- Dyskusje będą nadal w wikikodzie, ale zostaną stworzone narzędzia i gadżety, które usprawnią zarządzanie dyskusją w takim formacie.
- Społeczności poszczególnych wersjach językowych wytworzyły sposoby obsługi dyskusji, takie jak np. odpowiadanie czy archiwizacja. Obsługują to boty oraz gadżety.
- Ludzie niechętnie odnoszą się do kolejnych zmian.
- Zwykłe strony umożliwiają dowolne kształtowanie stron dyskusji, większą elastyczność, a interfejs skupia się wyłącznie na prezentacji treści rozmów.
- Niektórzy twierdzą, że zbytnie ułatwienie dyskutowania może zachęcić do prowadzenia dyskusji niewpływających na pracę na Wikipedii, tj. na tematy opisane w artykułach zamiast na temat edycji artykułów. Pojawiała się też sugestia, że trudność w obsłudze dyskusji ma też "odfiltrować" osoby niechcące nauczyć się wikikodu i innych zwyczajów wiki.
Zespół będzie kładł szczególny nacisk na:
- automatyczne podpisywanie
- śledzenie pojedynczych sekcji
- sprawną archiwizację dyskusji
- łatwe poruszanie się po historii całej strony dyskusji / pojedynczego wątku
Informacje o prowadzonych pracach przy tworzeniu nowej struktury będą podawane na stronie mw:Talk pages project. Dostępne są także zapisy z niedawnej prezentacji na Wikimanii.
Opublikowano projekt planowanych konsultacji w sprawie banów częściowych i tymczasowych nakładanych przez przez pracowników Wikimedia Foundation (tzw. office actions). Jest to tylko plan konsultacji, które będą przeprowadzane we wrześniu, ale już teraz można ocenić projekt dyskusji oraz przemyśleć swoją opinię na temat, którego dotyczyć będzie ta dyskusja.
Wieści z projektów GLAM
edytuj
Zapraszamy do wzięcia udziału w fotograficznym EtnoWiki Spacerze, który odbędzie się po wrocławskim Przedmieściu Oławskiem 14 września 2019 r. Z jednej strony celem spaceru jest zrobienie zdjęć napotkanym na trasie zabytkom, które wezmą udział w konkursie Wiki Lubi Zabytki, z drugiej zaś chcemy uwzględnić antropologiczną perspektywę i za pośrednictwem aparatu fotograficznego ukazać to co mieści się poza, pomiędzy, za i w pobliżu głównych obiektów naszej trasy. Po spacerze zrobione zdjęcia załadujemy wspólnie do Wikimedia Commons. W naszej mikropodróży połączymy przyjemność spacerowania i fotografowania z ruchem wolnej kultury. Prosimy o przyniesienie własnych aparatów i komputerów. Po spacerze zapraszamy na ulicę Wesołą 48/8, gdzie pokażemy w jaki sposób w ramach konkursu Wiki Lubi Zabytki załadować zdjęcia do Wikimedia Commons. O wieczornej porze uczcimy toastem pełnoletniość polskiej Wikipedii, która powstała 26 września 2001 roku. Więcej szczegółów znajdziecie na stronie wydarzenia oraz na Facebooku.
Wieści z projektów
edytujWikipedia
edytuj
Już od pierwszego września rozpoczynamy kolejną edycję Miesiąca Wyróżnionego Artykułu, czyli inicjatywy, której celem jest zwiększenie liczby haseł i ilustracji posiadających status „wyróżnionych”, czyli takich, które zostały odznaczone mianem Artykułu na medal, Dobrego artykułu, Listy na medal lub Ilustracji na medal. Przez cały wrzesień będziemy zachęcać Was do doprowadzania haseł do poziomu Dobrego i Medalowego, sprawdzania propozycji, wyszukiwania i zgłaszania haseł, które już taki poziom reprezentują. A w nagrodę przyznawać będziemy wirtualne odznaki.
W tej edycji pragniemy również uczcić pamięć dwóch wikipedystów, których nie ma już z nami, a którzy znacznie przyczynili się do poprawy jakości polskiej Wikipedii: zmarłego w 2015 Piotra Krystiana Domaradzkiego (Belissariusa), twórcy około 1200 artykułów, w tym prawie 30 medalowych, opiekuna rubryki „Czy wiesz” oraz Krzysztofa Machockiego (Halibutta), autora około 7 tysięcy haseł po polsku, w tym 10 wyróżnionych, rzecznika Wikimedia Polska, wiki-szkoleniowca i opiekuna nowicjuszy, zmarłego w 2018 roku. Dlatego wśród przyznawanych odznak pojawi się również Odznaka Belissariusa oraz Brązowy, Srebrny i Złoty Halibutt. Nie zabraknie też innych odznak – Ci, którzy stworzą ciągi wzajemnie się linkujących haseł wyróżnionych otrzymają Złoty, Srebrny lub Brązowy Łańcuch, Ci, którzy wykażą się bystrością i wytrwałością w poprawie haseł, zyskają magiczną odznakę Krukona. Kanonierem odznaczymy autorów wyróżnień z Kanonu Wikipedii, a Gwiazdę Na Dobry Początek przeznaczyliśmy dla mniej doświadczonych autorów wyróżnień. Odznaki mają formę wirtualną i mają służyć dekoracji strony użytkownika, ale na prośbę możemy je specjalnie dla zwycięzców wydrukować na pamiątkę.
Zapraszamy do udziału!
Wikinews
edytujWikiźródła
edytujNajwyraźniej wikiskrybowie nie wierzą w urlopy! Dzięki ich sierpniowej pracy na Wasze ekrany i czytniki trafia ogromna porcja ciekawych lektur. Pan Utopowicz Jacek i literat ma honor należyć do tej kategorji ludzi, o których nikt nie wie, jak wyglądają, i których określić można zapomocą samych negacyj. Jest on nie tłusty i nie chudy, choć nie twierdzę, aby miał był nieumytym; jest prócz tego niebrzydki, niewysoki, nieubogi i niegłupi, — przynajmniej tak utrzymuje on i jego rodzina. - tak bohatera literackiego wprowadzać może tylko Bolesław Prus. Na Wikiźródłach wylądował właśnie pokaźny zbiór nowel i opowiadań, a wśród nich zacytowana powyżej historia o tym, jak opisany wyżej Jacek Utopwicz, wyposażony w wielką ideę, usiłował zjednoczyć mieszkańców Wydrwiszek. Rzecz znakomita, zabawna i nadal aktualna (niestety).
Sporo też prozy innego autora krótkich form - Leo Belmonta. Mamy tam historie o tajemniczych kobietach, strzelaninach i zamachach, miłosne uniesienia w cieniu śmierci, podsłuchaną opowieść, która odziera ze złudzeń. Pisarz znakomicie potrafi budować napięcie i zaskoczyć czytelnika.
Mamy też Gabrielę Zapolską i jej Żabusię, której tytułowa bohaterka wyznaje interesującą zasadę małżeńskiej lojalności: Nie kocham się w przyjaciołach mego męża, tylko zawsze w kimś kogo Rak nie zna. W ten sposób nie narażam na śmieszność Raka, bo to zawsze jest mój mąż i nie powinien tracić na powadze (...) Mnie, jego żonie, wolno się śmiać z mego męża, ale nie zniosłabym, gdyby się ktoś obcy z niego wyśmiewał.. Tymczasem – niespodziewane pojawienie się nowego kochanka wprowadza zamieszanie w stosunki rodzinne Żabusi. Można czytać dla znakomitych i zabawnych dialogów, można dla refleksji nad hipokryzją i zakłamaniem.
Mamy też powieść Cień Bafometa Stefana Grabińskiego, znanego jako "polski Lovecraft". Oto Tadeusz Pomian szykuje się do starcia na śmierć i życie ze swoim największym przeciwnikiem. Nim jednak dochodzi do pojedynku, nadchodzi wieść o śmierci Pradery. Co się stało? Dowiecie się z tej niezwykłej powieści.
A to tylko część z doskonałych ebooków z serwisu Wikiźródła. Listę wszystkich sierpniowych nowości znajdziecie poniżej. Miłej lektury!
-
W sidłach niedoli Stefan Żeromski -
Wojna i pokój Lew Tołstoj -
Powrót posła Julian Ursyn Niemcewicz -
Teatr Gabrieli Zapolskiej -
List abpa J. Teodorowicza do W. Korfantego Józef Teodorowicz -
Melancholia Kazimierz Przerwa Tetmajer -
Z nieznanych autografów Henryka Sienkiewicza Józef Birkenmajer -
Ostatnia mohikanka rewolucyi Leo Belmont -
Jej pierwsza noc miłości Leo Belmont -
Odkrycie policyjne Leo Belmont -
Zbrodniarze Leo Belmont -
Na tle tajemnicy procesu Ronikiera Leo Belmont -
Fabrykant, który nigdy nie wyzyskiwał robotników Leo Belmont -
Śmierć genialnego muzyka Leo Belmont -
Walka cudów Leo Belmont -
Opowieść prostytutki Leo Belmont -
Mój przyjaciel Sań Fu Józef Birkenmajer -
Poeta i świat (Kraszewski, 1929) Józef Ignacy Kraszewski -
Elfryda Antoni Lange -
Nowele, opowiadania, fragmenty Bolesław Prus -
Cień Bafometa Stefan Grabiński -
Z pod ciemnej gwiazdy Karol Irzykowski
Wieści z szerokiego świata
edytujGrupy robocze opublikowały propozycje rekomendacji procesu strategicznego 2030. Oznacza to, że pojawiły się już bardzo konkretne i bardzo ważne pomysły, wśród nich dość daleko idące. Np. grupa Diversity proponuje m.in. zmianę warunków użytkowania stron i dopuszczenie dodatkowych licencji, w tym licencji nie pozwalających na użytek komercyjny i na tworzenie dzieł pochodnych. Z kolei grupa Capacity Building proponuje m.in. stworzenie internetowej bazy wymiany wiedzy, w tym platformy do szkoleń online. A Community Health - szkolenia z rozwiązywania konfliktów, bezpieczeństwa cyfrowego i innych umiejętności, dla użytkowników z uprawnieniami dostępu do informacji niepublicznych.
To tylko szybki przegląd niektórych rekomendacji, jest ich znacznie, znacznie więcej. Wszystkie można przeczytać i omawiać na tej stronie, gorąco do tego zachęcam, bo te propozycje mogą mieć realny wpływ na świat Wikimedia, warto więc by społeczność wskazała, które są według niej wartościowe, a które wymagają jeszcze pracy lub w ogóle zmiany.
Podczas Wikimanii 2019 ogłoszono, że nagrodę Wikimedianina Roku otrzymuje Emna Mizouni. Nagrodzono ją w uznaniu jej pracy ze społecznościami arabskimi i afrykańskimi oraz działania na rzecz zwiększania wiedzy o kulturze i historii Tunezji. Emna jest organizatorką wielu wydarzeń, edytonów, projektów, w tym m.in. pierwszej konferencji WikiArabia. Jest też założycielką organizacji pożytku publicznego Carthagina, działającej na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego Tunezji.
Nagroda przyznawana jest przez założyciela Wikipedii, Jimmy'ego Walesa od 2011 roku. Początkowo nazywała się nagrodą dla Wikipedysty Roku. Ogłaszana jest corocznie podczas Wikimanii.
Podczas tegorocznej Wikimanii 2019 ogłoszono także laureatów pierwszej edycji nagród dla najciekawszych narzędzi technicznych w Wikimediach – Coolest Tool Award. Nowe wyróżnienia nadawane w duchu bardzo wiki (przez samoukonstytuowany komitet wolonatariuszy na Meta) przyznano w 10 różnych kategoriach: m.in. dla małych gadżetów, narzędzi mobilnych czy narzędzi łatwych do stosowania w wielu projektach.
Wyróżniono narzędzia: Commonsowy Locator-tool, HotCat, InternetArchiveBot, Pageviews Analysis, QuickStatements, Codesearch, Commons Mobile app, narzędzie NOA upload, Programs & Events Dashboard oraz znane z anglojęzycznej Wikipedii Twinkle.
Wybrane narzędzia mogą posłużyć jako źródło inspiracji zarówno użytkownikom projektów, jak i programistom myślącym o własnym narzędziu usprawniającym pracę!
Newslettery z szerokiego świata
edytujWszystkie newslettery tutaj zamieszczane są wydawane w języku angielskim. Między zamknięciem numerów a rozesłaniem do subskrybentów wolontariusze tłumaczą niektóre z nich. Zachęcamy do tłumaczenia nowych numerów! Prosimy jednak o czujność. Dobre tłumaczenie nie zawsze jest dosłowne.
Tech News
edytuj
Wikidata weekly summary
edytuj